Δημοσιεύθηκε ο νόμος για την ενίσχυση της δικηγορικής ύλης (Ν. 5095/2024)
Διενέργεια προελέγχου για την εγγραφή και τροποποίηση καταστατικού σωματείου, ειδικό γραμμάτιο δικηγόρου που εκδίδει πράξη εγγραφής ή εξάλειψης συναινετικής προσημείωσης και λήψη ενόρκων βεβαιώσεων στη διοικητική δίκη
ΜΑΡΙΑ ΠΕΡΤΣΕΛΑΚΗ
ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΟ ΔΙΚΑΙΟ
Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο Ν. 5095/2024 με τίτλο «Ενίσχυση δικηγορικής ύλης: Ρυθμίσεις για τα κληρονομητήρια, τις αποδοχές και αποποιήσεις κληρονομιών, τις εγγραφές και τις εξαλείψεις συναινετικών προσημειώσεων υποθηκών και τις ένορκες βεβαιώσεις και για το Ταμείο Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτιρίων και την πληρωμή των υποθέσεων νομικής βοήθειας και λοιπές επείγουσες ρυθμίσεις» (ΦΕΚ Α’/40/15-3-2024).
Οι νέες διατάξεις στοχεύουν στην αποφόρτιση των δικαστηρίων από διαδικασίες που μπορούν με πρόσφορο τρόπο να διενεργηθούν από τους δικηγόρους, μέσω της μεταφοράς ύλης από τα δικαστήρια, με σκοπό την άμεση και αποτελεσματική ολοκλήρωση νομικών ενεργειών και, κατ’ επέκταση, την επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης. Στοχεύουν, επίσης, στην άμεση εκκαθάριση και πληρωμή των αποζημιώσεων νομικής βοήθειας στους δικηγόρους μέσω στοχευμένων παρεμβάσεων και στην απλοποίηση των σχετικών διαδικασιών.
Σύμφωνα με το άρθρο 2, αντικείμενο του νόμου είναι:
α) η μεταφορά ύλης από τα δικαστήρια στους δικηγόρους, με στοχευμένες παρεμβάσεις στον Αστικό Κώδικα και τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που αφορούν: αα) στην έκδοση και παροχή κληρονομητηρίου, αβ) στην αποδοχή και αποποίηση κληρονομίας, αγ) στις προσημειώσεις υποθηκών, αδ) στην παροχή ενόρκων βεβαιώσεων,
β) η θέσπιση διατάξεων για την οργάνωση θεμάτων του Ταμείου Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.) και την πληρωμή των υποθέσεων νομικής βοήθειας με παρεμβάσεις στο ν.δ. 1017/1971 (Α’ 209) και τον ν. 3226/2004 (Α’ 24).
Πιο συγκεκριμένα, το Μέρος Β’ του νόμου αποτελείται από έξι κεφάλαια, στα οποία περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για τα κληρονομητήρια (Κεφάλαιο Α’), ρυθμίσεις για τις αποδοχές και τις αποποιήσεις κληρονομιών (Κεφάλαιο Β’), ρυθμίσεις για τις προσημειώσεις υποθηκών (Κεφάλαιο Γ’), ρυθμίσεις για τις ένορκες βεβαιώσεις (Κεφάλαιο Δ’), η ρύθμιση της δυνατότητας εξαίρεσης δικηγόρων όταν εκδίδουν πράξεις σύμφωνα με τον ΚΠολΔ (Κεφάλαιο Ε’) και, τέλος, ρυθμίσεις για τη διενέργεια προελέγχου από δικηγόρο στην εγγραφή ή τροποποίηση καταστατικού σωματείου (Κεφάλαιο ΣΤ’).
Ακολουθεί το Μέρος Γ’, όπου προβλέπονται ρυθμίσεις για το Ταμείο Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτιρίων και την πληρωμή απαιτήσεων από την παροχή υπηρεσιών στο πλαίσιο χορήγησης Νομικής Βοήθειας.
Αναφορικά με τη νέα διαδικασία εγγραφής και εξάλειψης συναινετικής προσημείωσης υποθήκης με πράξη δικηγόρου, στο άρθρο 12 του νόμου προβλέπεται ότι:
Τίτλο για την εγγραφή συναινετικής προσημείωσης υποθήκης και τίτλο για την εξάλειψη συναινετικής προσημείωσης υποθήκης αποτελεί πράξη η οποία εκδίδεται από δικηγόρο, μέλος του δικηγορικού συλλόγου της περιφέρειας του πρωτοδικείου στην περιφέρεια του οποίου εδρεύει το ειρηνοδικείο στο οποίο κατατίθεται η αίτηση. Η αίτηση μπορεί να κατατεθεί και τα δικαιολογητικά έγγραφα να υποβληθούν ηλεκτρονικά. Η αίτηση της εγγραφής ή της εξάλειψης συναινετικής προσημείωσης υποθήκης: α) υπογράφεται από πληρεξούσιο δικηγόρο, και β) συνοδεύεται βα) από το σχετικό γραμμάτιο προείσπραξης των πληρεξουσίων δικηγόρων του αιτούντος και του καθ’ ου η αίτηση, ββ) την έγγραφη συναίνεση του καθ’ ου η αίτηση, η οποία υπογράφεται υποχρεωτικά από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του τελευταίου, βγ) από ειδικό γραμμάτιο προκαταβολής αμοιβής του δικηγόρου του πρώτου εδαφίου του παρόντος που εκδίδει ο δικηγορικός σύλλογος του οποίου μέλος είναι ο ανωτέρω δικηγόρος.
Επίσης, με το άρθρο 15 του νόμου δίνεται η δυνατότητα λήψης ενόρκων βεβαιώσεων και από δικηγόρο στο πλαίσιο της διοικητικής δίκης, σύμφωνα δε με το άρθρο 16 του νόμου, στον Κώδικα Δικηγόρων προστίθεται η περίπτωση παράστασης σε ένορκη βεβαίωση ενώπιον συμβολαιογράφου ή δικηγόρου ύψους εβδομήντα πέντε (75) ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί, επιπλέον, ότι με τροπολογία επί του σχεδίου νόμου προστέθηκε το άρθρο 19 για τη διενέργεια προελέγχου για την εγγραφή και τροποποίηση καταστατικού σωματείου. Σύμφωνα με το άρθρο αυτό, η παρ. 1 του άρθρου 787 του ΚΠολΔ αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Όταν ζητείται κατά τον νόμο να διαταχθεί η εγγραφή σωματείου στο βιβλίο που τηρείται για αυτόν τον σκοπό, ή η τροποποίηση του καταστατικού ή η εξουσιοδότηση για τη σύγκληση της συνέλευσης σωματείου και τη ρύθμιση της προεδρίας της ή η διάλυση σωματείου, αρμόδιος είναι ο Ειρηνοδίκης της περιφέρειας που έχει έδρα το σωματείο. Ο Ειρηνοδίκης στις υποθέσεις του πρώτου εδαφίου επικουρείται από δικηγόρο ο οποίος διενεργεί προέλεγχο της αίτησης ως προς τα απαιτούμενα κατά νόμον τυπικά στοιχεία της και τα συνοδευτικά έγγραφά της. Ο δικηγόρος του δεύτερου εδαφίου, εντός πέντε (5) ημερών από την παραλαβή της αίτησης του πρώτου εδαφίου, μπορεί να ζητήσει από εκείνον που υποβάλλει την αίτηση να προσκομίσει συμπληρωματικά έγγραφα ή στοιχεία. Στην περίπτωση του τρίτου εδαφίου, αν ζητηθούν συμπληρωματικά έγγραφα ή στοιχεία, προσκομίζονται από εκείνον που υποβάλλει την αίτηση εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών. Μετά από την ολοκλήρωση του προελέγχου παραδίδει στη γραμματεία τον φάκελο με όλα τα έγγραφα και ο φάκελος διαβιβάζεται στον αρμόδιο Ειρηνοδίκη για να εκδώσει κατά την κρίση του τη σχετική διαταγή. Ο δικηγόρος ορίζεται με την πράξη κατάθεσης του γραμματέα του δικαστηρίου στο οποίο κατατίθεται η αίτηση, από κατάλογο που τηρείται στη γραμματεία του δικαστηρίου και αποστέλλεται στη γραμματεία από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο προ της έναρξης κάθε δικαστικού έτους, τηρουμένης της σειράς που αναγράφεται στον κατάλογο. Η αίτηση με την οποία ζητείται κατά τον νόμο να διαταχθεί η εγγραφή σωματείου στο οικείο βιβλίο συνοδεύεται από ειδικό γραμμάτιο προκαταβολής αμοιβής του δικηγόρου του δεύτερου εδαφίου που εκδίδει ο δικηγορικός σύλλογος, του οποίου μέλος είναι ο ανωτέρω δικηγόρος. Η γραμματεία ενημερώνει με ηλεκτρονικό μήνυμα τον δικηγόρο που ορίζεται, ο οποίος παραλαμβάνει την αίτηση και τα έγγραφα και μπορεί να ζητεί διευκρινίσεις και συμπληρώσεις. Η παράδοση των εγγράφων στον δικηγόρο που ορίστηκε μπορεί να γίνει και ηλεκτρονικά. Αν ο δικηγόρος που ορίστηκε αρνείται ή κωλύεται για οποιονδήποτε λόγο να αναλάβει τη διενέργεια του προελέγχου ή αν αποβιώσει ή αν δεν παραδώσει στη γραμματεία τον φάκελο εντός δεκαπέντε (15) ημερών, από την επομένη της ημέρας που παραλαμβάνει την αίτηση και τα έγγραφα, ορίζεται αυτεπαγγέλτως ο επόμενος κατά σειρά στον κατάλογο δικηγόρος, με πράξη του προϊσταμένου του ειρηνοδικείου της περιφέρειας που έχει έδρα το σωματείο, την έκδοση της οποίας αιτείται όποιος έχει έννομο συμφέρον. O δικηγόρος οφείλει να ενεργεί κατά την άσκηση των καθηκόντων του, σύμφωνα με τον Κώδικα Δικηγόρων (ν. 4194/2013, Α’ 208). Αν καθ’ υποτροπήν δεν ολοκληρώνει τον προέλεγχο και δεν παραδίδει εμπροθέσμως τον φάκελο, υποβάλλεται από τη γραμματεία του αρμοδίου δικαστηρίου στο πειθαρχικό όργανο του οικείου δικηγορικού συλλόγου ενημέρωση για τη μη άσκηση των καθηκόντων του και εφαρμόζονται τα άρθρα 146 έως 159 του Κώδικα Δικηγόρων. Στην περίπτωση του ενδέκατου εδαφίου, ο δικηγόρος δύναται να αποκλείεται έως και ένα (1) έτος από την εγγραφή στον κατάλογο του πέμπτου εδαφίου».
Επισημαίνεται ότι η ισχύς του άρθρου 19 αρχίζει από την 1η.5.2024.
Η ισχύς των Κεφαλαίων Α’ (ρυθμίσεις για τα κληρονομητήρια) και Γ’ (ρυθμίσεις για τις προσημειώσεις υποθηκών) του Μέρους Β’ και του άρθρου 29 (κατάργηση της παρ. 3 του άρθρου 690 ΚΠολΔ περί της έγγραφης διαδικασίας στη συναινετική προσημείωση και εξάλειψη προσημείωσης υποθήκης) αρχίζει από την 1η.6.2024.
Το ΦΕΚ του Ν.5095/2024 είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο του Εθνικού Τυπογραφείου.
Διαβάστε επίσης:
