Ορθός νομικός χαρακτηρισμός έννομης σχέσης δικηγόρου με Τράπεζα ως σύμβασης έμμισθης εντολής (ΜΕφΑθ 1213/2023)

Σε ορθό νομικό χαρακτηρισμό της έννομης σχέσης μεταξύ του ενάγοντος δικηγόρου και της εναγόμενης τράπεζας ως σύμβασης έμμισθης εντολής, και όχι σύμβασης παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών, προέβη το Μονομελές Εφετείο Αθηνών (ΜΕφΑθ 1213/2023).

Σύμφωνα με τα πραγματικά περιστατικά, όπως αυτά έγιναν δεκτά από το δικαστήριο, η εναγόμενη προσέλαβε προφορικώς τον ενάγοντα, προκειμένου να παρέχει εντός της Νομικής της Υπηρεσίας υπηρεσίες ως νομικός σύμβουλος και δικηγόρος σταθερά και μόνιμα, επί καθημερινής βάσης και δια της φυσικής του παρουσίας, με συμφωνηθείσα πάγια μηνιαία αμοιβή 1.700,00€, πλέον των γραμματίων προείσπραξης που θα εξέδιδε εκείνος όταν χρειαζόταν κατά την κρίση της εναγόμενης να την εκπροσωπήσει δικαστικά.

Κατ' εφαρμογή των μεταξύ τους συμφωνηθέντων, η εναγομένη απασχολούσε καθημερινά ως δικηγόρο τον ενάγοντα, κατά τις εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας, από ώρα 09.00 π.μ. έως ώρα 07.00 μ.μ. ημερησίως, επιφορτίζοντάς τον με την εκτέλεση των διαφόρων νομικών υπηρεσιών που κάθε φορά του ανατίθεντο από τους εκάστοτε διευθυντές των υποδιευθύνσεων των νομικών υπηρεσιών της εναγομένης με τη χρήση της υποδομής και του εξοπλισμού που εκείνη του διέθετε.

Το δικαστήριο δέχθηκε ότι ο ενάγων, από την πρόσληψή του έως την διακοπή της απασχόλησής του στο κατάστημα της εναγομένης, απασχολήθηκε ως δικηγόρος με συγκεκριμένους όρους και συνθήκες, αναλώνοντας τον εργάσιμο χρόνο του αποκλειστικά στην προάσπιση των συμφερόντων της εναγομένης μη αναλαμβάνοντας προσωπικές υποθέσεις ελλείψει χρόνου προς τούτο. Επιπλέον, δέχθηκε πως η παροχή των υπηρεσιών του ενάγοντος προς την εναγομένη γίνονταν αποκλειστικά στο προοριζόμενο για την στέγαση της Διεύθυνσης Νομικών Υπηρεσιών της τελευταίας κατάστημα, με τη χρήση της υποδομής και του εξοπλισμού που αυτό διέθετε, αλλά και με την αρωγή των λοιπών προσώπων, τα οποία επίσης εργάζονται εκεί κατά περιόδους ως γραμματείς ή δικηγόροι, για την απαραίτητη προετοιμασία των εκάστοτε ανακυψάντων νομικών ζητημάτων αλλά και δευτερευόντως εκτός του γραφείου με την απασχόληση του σε παραστάσεις ενώπιων των δικαστικών αρχών και για τη διεκπεραίωση εξωτερικών εργασιών.

Λαμβάνοντας υπόψη, λοιπόν, πως η απασχόληση του ενάγοντος στη διεύθυνση νομικών υπηρεσιών της εναγομένης απορροφούσε το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινής του δραστηριότητας και τελούσε υπό τον έλεγχο και την εποπτεία την δια των ορισθέντων ως διευθυντών και προϊσταμένων των αρμόδιων τμημάτων, οι οποίοι του παρείχαν οδηγίες και κατευθύνσεις και είχαν τον τελικό λόγο στην φύση και το νομικό χειρισμό των υποθέσεων που του ανέθεταν, το δικαστήριο έκρινε πως η σχέση που συνέδεε τους διαδίκους ήταν αυτή της έμμισθης εντολής με πλήρη απασχόληση και πάγια μηνιαία αντιμισθία, μεταξύ της εναγομένης ως εντολέως και του ενάγοντος ως εντολοδόχου.

Η σύμβαση δε αυτή ρυθμίζεται από τις οικείες διατάξεις του Κώδικα περί Δικηγόρων, και όχι αυτή του συνεργάτη δικηγόρου, ήτοι του απλώς συστεγαζόμενου στο οικείο κατάστημα της εναγομένης ο οποίος παρέχει κάποιες μεμονωμένες νομικές υπηρεσίες προς τούτη, έναντι μηνιαίας αμοιβής κατ' αποκοπή.

Το δικαστήριο επεσήμανε, μάλιστα, πως το γεγονός ότι ο ενάγων δεν ανέφερε αυτό στις ετήσιες δηλώσεις που υπέβαλλε στο Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, ούτε και είχε ενημερώσει περί αυτού τα ασφαλιστικά του ταμεία, καθώς και το ότι δεν είχε γνωστοποιήσει την πρόσληψή του στον ως άνω Σύλλογο, όπως υποχρεούταν, δεν ασκεί έννομες συνέπειες στο κύρος της σύμβασης, παρά μόνο καταλογισμό πειθαρχικών ποινών από τον τελευταίο.

Ομοίως, ανεπηρέαστη αφήνει την ως άνω σύμβαση και το γεγονός ότι ο ενάγων υπέγραφε κάθε μήνα έγγραφες αποδείξεις για το ποσό που του κατέβαλε μηνιαίως η εναγομένη. Το γεγονός ότι ενίοτε η αμοιβή αυτή προσαυξανόταν με το ποσό του γραμματίου προείσπραξης, κατά το καθαρό ποσό μετά τις νόμιμες κρατήσεις, δεν αναιρεί τον πάγιο χαρακτήρα της αμοιβής του. Η καταβολή δε των γραμματίων προείσπραξης γινόταν προκειμένου ο ενάγων να την εκπροσωπήσει νομίμως ενώπιων δικαστηρίων, και όχι ως αμοιβή των παρεχόμενων από εκείνον υπηρεσιών.

Απόσπασμα απόφασης

Ως προεκτέθηκε ο ενάγων. από την πρόσληψή του έως την διακοπή της απασχόλησής του στο κατάστημα της εναγομένης περί τις αρχές του έτους 2019, απασχολήθηκε ως δικηγόρος με τους προαναφερθέντες όρους και συνθήκες διεκπεραιώνοντας για λογαριασμό της εναγομένης δικηγορικές εργασίες τις οποίες οι εκάστοτε διευθυντές του τμήματος του ανέθεταν και τις οποίες ανεπιφύλακτα αναλάμβανε, αναλώνοντας τον εργάσιμο χρόνο του αποκλειστικά στην προάσπιση των συμφερόντων της εναγομένης μη αναλαμβάνοντας προσωπικές υποθέσεις ελλείψει χρόνου προς τούτο. Επιπλέον, η παροχή των υπηρεσιών του ενάγοντος προς την εναγομένη γίνονταν αποκλειστικά στο προοριζόμενο για την στέγαση της Διεύθυνσης Νομικών Υπηρεσιών της τελευταίας κατάστημα. με τη χρήση της υποδομής και του εξοπλισμού που αυτό διέθετε, αλλά και με την αρωγή των λοιπών προσώπων, τα οποία επίσης εργάζονται εκεί κατά περιόδους ως γραμματείς ή δικηγόροι, για την απαραίτητη προετοιμασία των εκάστοτε ανακυψάντων νομικών ζητημάτων αλλά και δευτερευόντως εκτός του γραφείου με την απασχόληση του σε παραστάσεις ενώπιων των δικαστικών αρχών και για τη διεκπεραίωση εξωτερικών εργασιών.

Υπό τα δεδομένα αυτά, εφόσον η απασχόληση του ενάγοντος στη διεύθυνση νομικών υπηρεσιών της εναγομένης απορροφούσε το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινής του δραστηριότητας και τελούσε υπό τον έλεγχο και την εποπτεία την δια των ορισθέντων ως διευθυντών και προϊσταμένων των αρμόδιων τμημάτων. οι οποίοι του παρείχαν οδηγίες και κατευθύνσεις και είχαν τον τελικό λόγο στην φύση και το νομικό χειρισμό των υποθέσεων που του ανέθεταν, η σχέση που συνέδεε τους διαδίκους ήταν αυτή της έμμισθης εντολής με πλήρη απασχόληση και πάγια μηνιαία αντιμισθία, μεταξύ της εναγομένης ως εντολέως και του ενάγοντος ως εντολοδόχου.

Η σύμβαση δε αυτή ρυθμίζεται από τις οικείες διατάξεις του Κώδικα περί Δικηγόρων, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα στην αμέσως προηγούμενη μείζονα σκέψη, και όχι αυτή του συνεργάτη δικηγόρου, ήτοι του απλώς συστεγαζόμενου στο οικείο κατάστημα της εναγομένης ο οποίος παρείχε κάποιες μεμονωμένες νομικές υπηρεσίες προς τούτη, έναντι μηνιαίας αμοιβής κατ' αποκοπή.

Δείτε αναλυτικά την απόφαση στο sakkoulas-online.gr.